Portland, Oregon – fietsvriendelijke stad in de VS
Weinig Nederlanders kennen de stad Portland in Oregon, in het noordwesten van de Verenigde Staten. Toch heeft de stad ruim twee miljoen inwoners. Portland is daarnaast bijzonder omdat het een van de weinige Amerikaanse steden is met een uitgewerkt fietsbeleid. In de VS staat Portland al tientallen jaren bekend als de beste stad voor fietsers. Binnenkort is het de eerste Amerikaanse stad met verkeerslichten, detectielussen en aftellers speciaal voor fietsers.
Compleet andere fietscultuur
Fietsen is in Nederland simpelweg iets dat we doen, net als lopen en ademen. We denken er niet over na, terwijl het toch heel bijzonder is. Wie gaat fietsen in een ander land mist al snel de Nederlandse fietscultuur, de duizenden kilometers aan gemarkeerde en bewegwijzerde fietspaden, de speciale fietsverkeerslichten en automobilisten die rekening met je houden. In de rest van Europa zijn nog wel plekken te vinden waar je redelijk comfortabel en veilig kunt fietsen, hoewel niet veel landen echt vergelijkbaar zijn met Nederland. In een relatief jong land als de Verenigde Staten, dat bij wijze van spreken met de auto is groot geworden, wordt fietsen op zijn best gezien als een sport, en op zijn slechtst als een vervoerwijze voor jongeren en kinderen. Het is een fietscultuur die compleet verschilt van de onze. Automobilisten zijn niet gewend aan fietsers op de weg en het wederzijds begrip is vaak ver te zoeken.
Meer veiligheid voor fietsers en voetgangers
Portland, Oregon vormt een uitzondering op de regel. Al sinds de jaren negentig van de vorige eeuw werkt de stad aan betere voorzieningen voor fietsers. Portland vormt het hart van een regionaal fietsnetwerk dat bestaat uit fietspaden, mountainbike- en natuurroutes en afgeschermde fietsstroken op drukke straten. Met het Portland Bicycle Plan 2030 wil de stad de fiets zelfs een vaste component van het stedelijke transportbeleid maken. Zoals het plan zegt: “Een Portland met de fiets als essentieel onderdeel van zijn transportsysteem is pas echt een mooie stad.” Het Portland Bureau of Transportation (PBOT) roemt in het plan de positieve effecten van de fiets op klimaatverandering en gezondheidszorg. Bovendien: fietsen is leuk, het zorgt voor leefbare buurten en het is betaalbaar voor iedereen, aldus PBOT. Net als veel steden werkt Portland ook mee aan Vision Zero. Dit is een nationaal programma gericht op het terugdringen van het relatief grote aantal verkeersdoden in de VS.
De veiligheid van fietsers en voetgangers is dan ook een belangrijk thema voor PBOT. De stad zocht daarom naar mogelijkheden om de verkeersveiligheid op een aantal drukke kruispunten in beeld te brengen, met name voor de kwetsbaarste verkeersdeelnemers. Een eerste stap is de invoering van speciale verkeerslichten voor fietsers, inclusief aftelcounters. Het is veelzeggend dat deze verkeerslichten de eerste van dit type in de VS zijn.
Nederlandse verkeerstechnologie
De volgende stap voor Portland is de inventarisatie van roodlichtovertredingen en bijna-ongelukken van fiets- en voetgangersverkeer. In de VS is verkeerstechnologie voor het monitoren van voetgangers en fietsers relatief onbekend. PBOT zocht daarom de samenwerking met TNL, de Amerikaanse dochteronderneming van Technolution. Technolution produceert een verkeerssensor, de FlowCube, die verschillende taken kan uitvoeren. Deze sensor is in feite een edgecomputer met kunstmatig intelligente algoritmes. Portland zet de sensors in op een aantal drukke kruispunten. Ze tellen auto’s, fietsers en voetgangers, bepalen reistijden en inventariseren bijna-ongelukken en roodlichtovertredingen. Uiteraard conform alle geldende privacywetgeving. Met de verkregen informatie kan Portland uiteindelijk een optimale afstelling voor de nieuwe fietsverkeerslichten bepalen.
Inspirerend voorbeeld
Met het streven om een “echt mooie stad” te worden die fietsers en voetgangers serieus neemt, kan Portland een inspirerend voorbeeld worden voor andere steden in de Verenigde Staten (en daarbuiten). De stad kiest met haar beleid voor een cultuur waarin alle verkeersdeelnemers, ook de kwetsbare, veilig kunnen reizen en genieten van het stadsleven. Het is natuurlijk erg leuk dat deze ontwikkeling een Nederlands tintje heeft gekregen!
